Stressgevoelige beroepen

Zijn er beroepen waarbij je meer kans hebt op het krijgen van werkstress? Op zich een eenvoudige vraag, maar niet zo eenvoudig te beantwoorden.

Er is recentelijk veel aandacht geweest voor het risico op een burn-out in het onderwijs. Volgens het CBS en TNO heeft één op de vijf leraren burn-out klachten. Dit is volgens de statistieken meer dan in welke beroepsgroep in Nederland dan ook. Volgens het rapporte van het CBS en TNO worden jonge leraren plompverloren voor de klas gezet en krijgen onvoldoende rugdekking van hun directie.

Is onderwijs daarmee per sé dan een stressvol beroep? Misschien wel, misschien niet, maar er is blijkbaar weldegelijk iets mis met onderwijsend Nederland. Echter, als de oorzaken van stress en burn-out bekend zijn, is er ook wat aan te doen. Door een andere cultuur, waarin jonge leraren begeleid worden tijdens hun eerste jaren en de directie pal gaat staan voor de leraren, zou al een hoop leed worden voorkomen kunnen worden. Daarnaast moeten de werkomstandigheden ook zodanig zijn, dat dit ook mogelijk is. Extra investeren in het onderwijs (en dan niet alleen in de salarissen waar de discussie nu over gaat) kan mensen en middelen vrijmaken voor betere begeleiding.

Bezuinigingen

Veel stress komt ook voort uit de extra werkdruk die wordt opgelegd door bezuinigingen door de overheid, op de rechterlijke macht, de zorg, en tal van andere sectoren. Hetzelfde werk moet immers gedaan worden met minder mensen en middelen. Is de zorg daardoor een sector geworden waarin het ongezond is om te werken? Natuurlijk, de zorgverlening kan emotioneel zwaar zijn, noodgevallen kunnen de hele werkplanning overhoop halen en nachtdiensten zijn over het algemeen een risicofactor voor werkstress. Maar is de zorg daarmee een sector die meer stress veroorzaakt dan een andere sector?

Persoonlijke stresservaring

Het is bijna ondoenlijk om een rangschikking te maken van stressrisico per beroepsgroep. Enerzijds komt dit door externe factoren (zoals beschikbaarheid van geld), en anderzijds doordat iedereen anders is. Het gaat niet altijd om de baan die iemand heeft, maar om een persoon in relatie tot zijn of haar werkomgeving. Sommigen vinden het heerlijk om veel dingen tegelijk te moeten doen, terwijl anderen zouden bezwijken onder de werkdruk. Sommigen zullen lopende bandwerk stressvol vinden, omdat het zo saai is. Anderen vinden dit prima, omdat je nauwelijks verantwoordelijkheid hebt en niet aan het plafond van je capaciteiten zit. Leraren of politieagenten in achterbuurten van grote steden zullen meer blootgesteld worden aan agressie op school dan een leraar of agent op het platteland in de Achterhoek. Dit soort verschillen moet je in je achterhoofd houden wanneer beweerd wordt, dat een beroep meer stress oplevert dan een andere. Maar dat er veel beroepen en omstandigheden zijn die stress veroorzaken en een burn-out in de hand werken leidt natuurlijk geen twijfel.

Stresservaring is iets persoonlijks. Er is een enquete in Amerika gedaan, die liet zien dat sommige politieagenten gestrester raakten door het invullen van formulieren dan door het vervolgen van gevaarlijke criminelen. De mate van stress hangt af van wat er van je gevraagd wordt, de omstandigheden waarin je werkt, en hoeveel controle je kunt uitoefenen over je werkzaamheden.