Symptomen van stress

Hoe weet je nu wanneer je stress hebt? Hoe kun je aan je eigen lichaam merken of je in een toestand van stress bent?

Symptomen van acute stress zult u waarschijnlijk wel kennen. Sneller ademhalen, snellere hartslag, zweten, en trillen op je benen zijn allemaal uitingen van plotselinge stress. Deze reacties worden aangeschakeld door het sympatisch zenuwstelsel. Zij zijn ervoor om een bedreiging te kunnen overleven. Je kunt daardoor vechten tegen de stressor, vluchten van de stressor, of in spanning afwachten tot de stressor vanzelf verdwijnt.

Ziek wordt je pas van stress als de stress chronisch wordt. Het is dus belangrijk dat je kunt herkennen wanneer je in een staat van chronische stress verkeert. We geven hier een aantal symptomen daarvan. De moeilijkheid is ecther, dat deze symptomen niet alleen optreden bij chronische stress. Vaak is een combinatie van symptomen de beste indicator van chronische stress.

Symptomen van stress in het lichaam

Chronische stress kan zich uiten op een aantal manieren in het lichaam:

  • Spanningshoofdpijn
  • Spierpijn en spanning in de spieren
  • Pijn op de borst
  • Vermoeidheid
  • Verminderd libido
  • Maag- en darmklachten
  • Slaapstoornissen
  • Hart- en vaatziekten

Spanningshoofdpijn en spierpijn worden veroorzaakt doordat de spieren belangrijk zijn voor stressreacties. Vluchten en vechten zijn natuurlijk bekend van acute stress. Bij chronische stress blijft het lichaam alert om onmiddellijke actie mogelijk te maken. Daardoor blijven de spieren klaar voor gebruik en kunnen ze zeer gaan doen of vermoeid raken. Slaapstoornissen worden ook veroorzaakt door de permanente staat van paraatheid. Maag- en darmklachten zijn vaak kramp en diarree, en zijn een uiting van angst die vaak met stress samengaat. Verminderd libido wordt veroorzaakt, doordat het lichaam minder energie investeert in langdurige processen die niet met het directe overleven te maken hebben: voortplanting, groei en onderdelen van het afweersysteem. Pijn op de borst kan het gevolg zijn van verkeerde ademhaling (hyperventilatie; een korte of intensieve borstademhaling) tijdens stress. De longen zijn net als de spieren een belangrijk element van de stressreacties om zoveel mogelijk zuurstof binnen te krijgen.

Symptomen van stress bij het humeur

Stress heeft ook zijn weerslag op het humeur. Hier enkele voorbeelden:

  • Angstig zijn
  • Onrustig zijn
  • Gebrek aan motivatie en focus
  • Overspannen zijn
  • Geïrriteerd en boos zijn
  • Verdrietig of depressief zijn

Deze symtomen van stress vinden hun oorzaak in de hersenen. Het angstcentrum (amygdala) en de hypothalamus (waar de stressreacties beginnen) staan met elkaar in verbinding. Angst wordt ook wel beschouwd als een emotionele stressreactie. Daarnaast blijven de hersenen in de alarmstand staan. Daardoor ben je onrustig en kun je overspannen raken (of zelfs een burn-out krijgen), en je bent snel geïrriteerd. Over depressie en stress kunt u hier meer lezen.

Symptomen van stress bij het gedrag

Als laatste beschrijven we hoe stress het gedrag kan veranderen.

  • Te veel of te weinig eten
  • Boze buien
  • Drugs- of overmatig alcoholgebruik
  • Terugtrekken uit het sociale leven
  • Minder bewegen of sporten

Sommige van deze gedragsveranderingen zijn direct terug te voeren op veranderingen in het humeur. Boze buien komen voort uit irritatie. Veranderd eetgedrag, drugs- en alcoholgebruik hebben tot doel om je minder verdrietig te voelen. Verminderen van sociaal contact en minder bewegen hebben te maken met een gebrek aan motivatie.

Nogmaals gezegd, niet alle symptomen zullen bij iedereen of bij iedere stresssituatie optreden. Ook zijn deze symptomen niet specifiek voor stress. Het is dus altijd belangrijk om uw arts te raadplegen als u een aantal van de stresssymptomen bij uzelf constateert.

stress veroorzaakt gezondheidsproblemen

Gezondheidsproblemen

Chronische stress leidt tot gezondheidsproblemen.

lees meer
stressreacties in het lichaam

Stressreacties in het lichaam

Wat gebeurt er in je lichaam tijdens stress?

Lees meer
stress verminderen

Stress verminderen

Stress voorkomen is beter dan genezen!

Lees meer